Geschiedenis

De Menkemaborg is in oorsprong een uit de 14de eeuw daterend huis, een zogenaamd ‘steenhuis’, dat in de loop der tijd vergroot is. Over de familie Menkema is helaas weinig bekend. In het begin van de 17de eeuw vergrootte het echtpaar Clant het gebouw tot een U-vormig huis met de ingang naar het oosten.

Familie Alberda

In 1682 koopt Mello Alberda het landgoed en na zijn overlijden in 1699 erft zijn zoon Unico Allard het. In 1701 trouwt Unico Allard met Everdina Cornera van Berum en zij verbouwen het huis ingrijpend waarbij de ingang naar het noorden wordt verlegd en het huis een barokke symmetrische indeling krijgt. De architect van deze verbouwing is Allert Meijer. Voor het verfraaien van het interieur worden kunstenaars aangetrokken. Beeldsnijder Jan de Rijk maakt de imposante schoorsteenmantels van barok houtsnijwerk en Hermannus Collenius schilderde daarvoor mythologische voorstellingen. Ook een heel bijzonder staatsieledikant, gemaakt van gele Chinese zijde damast, is bewaard gebleven. De familie Alberda bewoonde de Menkemaborg als buitenhuis tot het overlijden van de laatste bewoner Gerhard Alberda van Menkema en Dijksterhuis in 1902. In 1921 schonken zijn erfgenamen het landgoed aan het Groninger Museum. Na restauratie van de tuin en de gebouwen werd de Menkemaborg in 1927 opengesteld voor bezoekers. In 1969 werd de Stichting Museum Menkemaborg opgericht voor het beheer en de exploitatie van het museum.

De kamers, waaronder de grote zaal, herenkamer, studeerkamer, slaapkamer, keuken en kelders zijn volledig ingericht met mooie meubelen, zilver, porselein, koperwerk en portretten uit de 17de en 18de eeuw. De vertrekken zijn levendig ingericht alsof ‘de bewoners zo terug kunnen komen’. Dit geeft je als bezoeker een unieke inkijk van hoe het leven er vroeger uitzag.

Collectie

Het grootste deel van de aanwezige collectie is eigendom van het Groninger Museum. Meer informatie over de huidige collectie is te vinden op de website van het Groninger Museum.

Het schathuis

De naam schathuis is afkomstig van het Friese woord ‘skat’ of ‘sket’, dat vee betekent. In feite is een schathuis de boerderij bij een borg. Op de tuintekening uit omstreeks 1705 is te zien, dat het schathuis veel groter is geweest. Daar werden vroeger de koetsen en de paarden gestald, werd hooi en andere gewassen opgeslagen, maar er werd eveneens gekookt, bier gebrouwen, kaas gemaakt en de knechten hadden hun eigen kamer. Nu is in het schathuis het welbekende café-restaurant ’t Schathoes gevestigd.